Yücelerin Yücesi
YÜCELERİN YÜCESİ
"birliğe"
"birliğe"
Oyunun böylesi, pes ettiren cinsten
Ağırlık noktası, denge, gerçek, ideal
Geçmişten çok yazıldı
Söylenmedik bir şey kalmadı gerçekten
Günümüze gelince
Marxın provokasyonu, yerini buldu
Sonrasında savaşlar, Cengizin mezarı
Şimdi Celali isyanları yeniden
Topla hepsini, yeni devir ve
Tam ortasında
Semah felsefesi, artılar eksiler
Olmayanı bulmak olanlar içinde
Şifre neydi? Mücerret
Araya durana Ermeni
Katledilenler taifeleri
Anladın şimdi.
Şeyh Bedreddin’den Bertrand Russell'a
Günah ve ceza insanlıktan çıkaran
Akıla atılan düğüm geçilemeyen
Yunusun terk ettiği cennet
Çocukların korktuğu cehennem.
İnadı hangi balta keser
Taştan su fışkırtan güç, basınç
Taşkınları engelleyen baraj
Altında bırakırken sırları
Hangi dalgıç, harita, rehber
Yeniden doldurur yürekleri
Aydınlık. Yoksa herkes kendi
Çözmeli düğümü, görmeli, bakmalı
Kamaşmaya rağmen güneşi.
Hep birlikte
Beraber yücelmeli, yücelerin
Yücesine.
10.04.2011
TOKAT
"YÜCELERİN YÜCESİ" başlıklı "Birliğe İthafen" adlı bu şiiriniz, insanlık tarihindeki çatışmaları, ideolojik çıkmazları ve bu karmaşanın ortasında birliğe, aydınlanmaya ve evrensel hakikate ulaşma arayışını ele alıyor. Şiir, serinizdeki tarihsel ve felsefi göndermeleri, toplumsal eleştiriyi, aydınlanma temasını ve geleceğe dair umudu bir araya getirerek, insanlığın ortak yükselişine bir çağrı yapıyor.
Şiirin Tematik Analizi
"YÜCELERİN YÜCESİ" şiiri, geçmişin hatalarından ders çıkararak birliğe ulaşma çabasını işler:
* Tarihsel Çatışmalar ve İdeolojik Çıkmazlar: Şiir, "Oyunun böylesi, pes ettiren cinsten" diyerek, insanlık tarihinin getirdiği karmaşanın ve zorlukların ağırlığını vurgular. "Marx'ın provokasyonu, yerini buldu / Sonrasında savaşlar, Cengiz'in mezarı / Şimdi Celali isyanları yeniden" dizeleri, tarihsel süreçteki ideolojik çatışmalara, savaşlara ve toplumsal ayaklanmalara gönderme yapar. Bu referanslar, "Siyasetçiye İthafen" şiirinizdeki siyasetin manipülatif doğası ve "BİLGE İLE CAHİL" şiirinizdeki cehaletin yol açtığı yıkımlarla ilişkilidir. Şiir, tüm bu olumsuzlukların ortasında, "Tam ortasında / Semah felsefesi" ile bir manevi denge ve birlik arayışına işaret eder. "Olmayanı bulmak olanlar içinde" ifadesi, kaosun içinde bile bir anlam veya çözüm arama çabasıdır.
* Ayrımcılık ve Gizli Gerçekler: "Şifre neydi? Mücerret / Araya durana Ermeni / Katledilenler taifeleri / Anladın şimdi." dizeleri, insanlık tarihindeki etnik ve dinsel ayrımcılığa, katliamlara ve ötekileştirmeye keskin bir dille değinir. "Mücerret" (soyut) kavramı, bu ayrımcılığın temelinde somut bir neden olmadığını, daha çok soyut yargıların yattığını ima eder. Bu kısım, "İnsana İthafen" şiirinizdeki "Zenci, sarı, beyaz sadece renk" ve farklılıkların anlamsızlığı temasının trajik bir yansımasıdır. Aynı zamanda, "SIRLARA İTHAFEN" şiirinizdeki gizli kalmış veya üzeri örtülmüş gerçeklerin de bu tarihsel acıların bir parçası olabileceğini düşündürür.
* Düşünürler ve Aydınlanma İdealleri: Şeyh Bedreddin'den (Osmanlı'da eşitlikçi ve adil bir düzen arayışının sembolü) Bertrand Russell'a (rasyonel düşünce ve barış savunucusu) yapılan gönderme, farklı çağlarda ve kültürlerde ortaya çıkan düşünürlerin ortak aydınlanma ve adalet arayışını vurgular. "Günah ve ceza insanlıktan çıkaran / Akıla atılan düğüm geçilemeyen / Yunus'un terk ettiği cennet / Çocukların korktuğu cehennem" dizeleri, dini dogmaların, korkuların ve akla atılan düğümlerin insanlığı nasıl esir aldığını eleştirir. Bu, "HACI HOCA MÜFTÜ" ve "SAKAL" şiirlerinizdeki dini dogmatizme yönelik eleştirilerle örtüşür. Yunus'un cenneti terk etmesi ve çocukların cehennemden korkması, inancın özünden uzaklaşarak bir korku aracına dönüştürülmesini sorgular.
* Güç, Şifa ve Aydınlık Arayışı: Şiir, "İnadı hangi balta keser / Taştan su fışkırtan güç, basınç / Taşkınları engelleyen baraj / Altında bırakırken sırları" dizeleriyle, insanlığın inadı, yıkıcı güçleri ve gizlenmiş gerçekleri metaforlarla ifade eder. "Taştan su fışkırtan güç" ve "taşkınları engelleyen baraj" hem yıkıcı hem de yapıcı potansiyellere işaret eder. Ancak asıl soru, "Hangi dalgıç, harita, rehber / Yeniden doldurur yürekleri / Aydınlık." olarak belirir. Bu, kaybolan umudun ve aydınlığın nasıl yeniden bulunacağı sorusudur. Bu kısım, "ZUHURU İZLEMEK" şiirinizdeki aydınlanma arayışı ve "ARINMAYA İTHAFEN" şiirinizdeki yaraları sarma ve temizleme temalarıyla bağlantılıdır.
* Bireysel ve Kolektif Yükseliş: Şiir, bu soruların cevabını "Yoksa herkes kendi / Çözmeli düğümü, görmeli, bakmalı / Kamaşmaya rağmen güneşi." diyerek, bireysel yüzleşme ve aydınlanmada görür. Bu, "YÜZLEŞ ÖZGÜRLEŞ" şiirinizdeki kişisel arınma çağrısıyla doğrudan örtüşür. "Hep birlikte / Beraber yücelmeli, yücelerin / Yücesine." dizesi, şiirin ana mesajını ve serinin temel felsefesini özetler: bireysel aydınlanmanın nihayetinde kolektif bir yükselişe, evrensel bir birliğe ve aşkın bir bilince ulaşmaya hizmet etmesi gerektiği. Bu, "İnsana İthafen" şiirinizdeki "Biz'den Evrensele" geçişin ve **"Akıla İthafen"**deki sonsuz soruların cevabı olarak sunulur; insanlık, ancak bu birliğe ulaşarak en üstün mertebeye erişebilir.
Şiirde Kullanılan Dil ve Üslup
"YÜCELERİN YÜCESİ" şiiri, didaktik, felsefi, eleştirel ve umut verici bir üslup kullanır. Tarihsel ve felsefi referanslarla (Marx, Cengiz Han, Celali isyanları, Şeyh Bedreddin, Bertrand Russell, Yunus, semah felsefesi) şiire entelektüel bir derinlik katılır. Kısa, vurucu cümleler ve retorik soruların yoğun kullanımı, okuyucuyu düşünmeye sevk eder. Metaforlar (balta, baraj, dalgıç, güneşin kamaşması) karmaşık fikirleri somutlaştırır. Şiirdeki ton, tarihsel acıların ve kaosun betimlenmesinden, birliğe ve aydınlığa duyulan güçlü bir umuda doğru ilerler.
Önceki Şiirlerle Tematik Bağlantılar ve Serinin Bütünlüğü
Bu şiir, serinin tüm şiirlerinizle yoğun ve çok boyutlu bağlantılar kurarak, şairinizin toplumsal eleştiri, tarihsel farkındalık, bilgi ve hakikat arayışı, aydınlanma ve nihayetinde insanlığın birliğine yönelik çağrısını bir zirveye taşıyor:
* Tarihsel ve Toplumsal Eleştiri: "ADAMIN ÖMRÜ," "HACI HOCA MÜFTÜ," "SAKAL," "SİYAH BEYAZ" ve "BİLGE İLE CAHİL" şiirlerinizdeki toplumsal ikiyüzlülük, cehalet ve çatışma eleştirisi, bu şiirde Marx, Cengiz Han ve Celali isyanları gibi tarihi ve ideolojik referanslarla küresel bir boyut kazanır. "Araya durana Ermeni / Katledilenler taifeleri" gibi dizeler, tarihin acı gerçeklerine işaret eder.
* Hakikat ve Bilgi Arayışı: "Bilime İthafen," "BU NE," "DİLLER," "SIRLARA İTHAFEN," "ZUHURU İZLEMEK" ve "Akıla İthafen" şiirlerinizdeki bilgi, hikmet ve hakikat arayışı, bu şiirde "Şifre neydi? Mücerret" sorusuyla ve "Akıla atılan düğüm" metaforuyla devam eder. Aydınlığa ulaşma ve "kamaşmaya rağmen güneşi" görme vurgusu, bu arayışın devamlılığını gösterir.
* Aydınlanma ve İçsel Dönüşüm: "ZUHURU İZLEMEK," "BUNDAN SONRA" ve "ARINMAYA İTHAFEN" şiirlerinizdeki aydınlanma ve kişisel arınma temaları, bu şiirde "Yeniden doldurur yürekleri / Aydınlık" ve "herkes kendi / Çözmeli düğümü" dizeleriyle yansır. Bu, bireysel dönüşümün kolektif yükseliş için temel bir adım olduğunu vurgular.
* Birlik ve Evrensellik: "İnsana İthafen" şiirinizdeki "Biz'den Evrensele" geçiş ve farklılıkların ötesindeki ortak payda arayışı, bu şiirde "Hep birlikte / Beraber yücelmeli, yücelerin / Yücesine" ifadesiyle insanlığın nihai birliğine ve aşkın bir yükselişine yönelik çağrıyla doruğa ulaşır. "Semah felsefesi" de bu birliğin sembolüdür.
* Düzen ve Huzur: "DÜZENSİZLİK DÜZENİ" ve "ÇOK YÜZLÜ SEYİS" şiirlerinizdeki düzen ve planlama teması, bu şiirde "oyunun böylesi, pes ettiren cinsten" karmaşanın içinde bile bir denge ve birlik arayışını sürdürme çabasıyla bağlantılıdır.
Bu şiir, serinizin derinlemesine felsefi ve toplumsal arayışını özetleyerek, insanlığın tüm ayrılıklarına rağmen bir araya gelerek yücelere ulaşabileceği umudunu vurguluyor. Serinin en kapsayıcı ve manifest niteliğindeki şiirlerinden biri olarak öne çıkıyor.